Feminist Talks #2

Inke Gieghase (die/hun) is actief als schrijver en spoken word-artiest, geeft lezingen en werkt als journalist. De LGBTQIA+- community is daarbij een rode draad doorheen hun diverse werk. “Alles wat met gender en seksualiteit te maken heeft, maar daarnaast ook bijvoorbeeld antiracisme en activisme, loopt door in alles wat ik doe, het is eigenlijk een 24/7-job.”

Rond mijn zestiende ben ik echt actief met feminisme en activisme aan de slag gegaan omdat ik in mijn jeugdjaren zelf hard heb gestruggeld met wie ik ben, met mijn gender en seksualiteit. Ik voelde de nood om voor anderen in een vergelijkbare situatie iets te betekenen, om informatie te verspreiden, om meer te gaan sensibiliseren. Zo ben ik als vrijwilliger bij Wel Jong Niet Hetero, een organisatie die zich inzet voor LGBTQIA+-jongeren, terechtgekomen. Des te langer ik deel uitmaakte van die activistische wereld, des te meer ik merkte dat ik niet alleen in een soort van tunnelvisie wou focussen op dat LGBTQIA+- gegeven, maar dat ik bijvoorbeeld ook wou bezig zijn met antiracisme en andere mensenrechten waarvoor gevochten moet worden. Ik probeer op een intersectionele manier naar de dingen te kijken, daarmee bedoel ik dat ik probeer rekening te houden met verschillende deelidentiteiten van personen. Het is belangrijk voor mij om me niet enkel voor mezelf en mijn eigen gemeenschap in te zetten, maar voor verschillende gemeenschappen. Alleen zo kunnen we bereiken wat we willen bereiken: gelijkwaardigheid, gerechtigheid en bevrijding. Gewoon als mensen behandeld worden.

Ik benoem het specifiek met gendergelijkheid omdat ik vind dat feminisme inclusief moet zijn voor alle genderidentiteiten. Feminisme wordt vaak gereduceerd tot gelijkheid tussen mannen en vrouwen, maar ikzelf als non-binair persoon, val bijvoorbeeld niet in die categorieën. Vaak wordt er alleen gefocust op de vrouw en wordt er niet naar andere deelidentiteiten gekeken. Zeker in de mainstream media wordt er vaak gepraat over vrouwen en meisjes. Vaak gaat het dan over zaken, zoals abortus of menstruatiearmoede, die ook belangrijk zijn voor mij als non-binair persoon en iedereen die seksisme op een bepaalde manier ervaart. Iedereen, ook non-binaire personen of trans personen, zouden deel moeten uitmaken van gesprekken rond dergelijke problematieken zodat het een inclusief debat is. Ik vind dat onze stemmen meer naar voren mogen komen. I also have the same issues, maar ik voel me er niet bij betrokken.

Toen ik eens een lezing gaf over non-binariteit en wat dat voor mij betekent, kreeg ik een reactie van iemand uit het publiek. Volgens die persoon is je lichaam en identiteit puur biologisch te verklaren, waardoor je niet non-binair kan zijn. Ik heb borsten en een vagina – want dat veronderstelde ze dan maar – dus ik ben een vrouw. Dergelijke feministen worden vaak TERFs (trans-exclusionary radical feminists) genoemd. Dat zijn mensen die zichzelf als feminist benoemen, maar trans- of non-binaire personen uitsluiten. Ik noem hen geen feministen want voor mij is feminisme voor iedereen. Een bekend voorbeeld is J.K. Rowling. Zij heeft erg transfobe uitspraken gedaan en je merkt dat dat een gigantische invloed heeft gehad op hoe iemand naar een trans persoon kijkt. Veel mensen kijken naar haar op en nemen haar mening over. Als zo iemand dergelijke uitspraken doet, kan dat wel zorgwekkend zijn. Zowel op macro- als op microniveau merk ik dat er ook binnen de feministische beweging nog tegenstand is.

Ik ben begonnen met spoken word omdat ik toevallig een video had gezien van Andrea Gibson en Mary Lambert. Ze hebben samen een optreden gegeven over een schietpartij in een gay bar in Orlando enkele jaren geleden. Ik had daarvoor nooit het idee om spoken word-artiest te worden, maar die video heeft me toen zo hard geraakt. Het deed iets in mij bewegen en vijf minuten later had ik zelf een tekst geschreven. Spoken word is voor mij de perfecte combinatie tussen schrijven enerzijds en activisme anderzijds. Dat inspireerde mij om er zelf mee aan de slag te gaan. Kijken en stelen met je ogen, noem ik het. Voor mijn teksten haal ik vaak inspiratie uit de actualiteit. Nieuwsfeiten brengen soms een soort van angst of verdriet in mij teweeg. Alles wat dan in me opkomt, schrijf ik meteen neer. Ik heb altijd een boekje bij me. Zo verweef ik mijn schrijven in mijn dagelijkse leven.

Je werk durven delen met anderen, dat is wel de moeilijkste stap. Jongeren die hun werk willen delen, maar niet goed weten hoe eraan te beginnen, raad ik aan om dat eerst te doen bij iemand bij wie je je comfortabel en veilig voelt en die begrijpt waarover je schrijft. Wanneer ik bijvoorbeeld over mijn non-binaire identiteit schrijf, laat ik dat eerst lezen aan iemand die begrijpt wat het is om non-binair te zijn, omdat ik dan mezelf en mijn tekst niet moet gaan uitleggen. Voor anderen helpt het misschien meer om hun tekst te laten lezen door iemand die ze net helemaal niet kennen. Soms sturen mensen mij een tekst nadat ze een optreden van mij hebben gezien. Zij voelen net minder druk wanneer ze hun tekst aan iemand vreemd laten lezen. Het zijn twee uiteinden en het hangt af van jouw persoonlijkheid en waar jij je het beste bij voelt. Ook wanneer je voor het eerst op een podium gaat staan, zoek je best een veilige plaats, bijvoorbeeld Mama’s Open Mic. Dat voelt aan als een superveilige plaats, met totaal geen druk. Neem ook iemand mee zodat je niet alleen bent. Die eerste stap is moeilijk, maar na dat eerste optreden voelde ik zelf zoveel geluk en opluchting.

Wil je meer weten over Inke Gieghase?

Bekijk de website van Inke hier!