FEMINIST TALKS #3
In de maandelijkse column 'Feminist Talks' proberen Kato en Stiene Prinsen een beeld te schetsen van het feminisme in de kunstwereld vandaag. Elke column plaatst een inspirerend persoon in the spotlights. Deze keer komt Evelyne Van Hecke aan bod.
Evelyne van Hecke, gepassioneerd door dans, richtte Moving Ground op waarbij ze jongeren wil empoweren via podiumkunsten. Volgens Evelyne hoeven jongeren niet empowered te worden, die zijn van zichzelf al heel krachtig. Daar schuilt de sterkte in van Moving Ground. Jongeren bepalen hier zelf hun eigen stroom en kunnen zelf hun eigen verhaal vertellen. Moving Ground probeert hen te inspireren en te helpen hun wereld te verbreden zodat kansen worden gecreëerd en barrières worden gebroken.
In deze column proberen we te schetsen wat feminisme voor Evelyne inhoudt.
“Jongeren hoeven niet empowered te worden, die zijn van zichzelf al heel krachtig
Met Moving Ground creëer je kansen voor heel wat jongeren. Welke rol speelt feminisme daarin?
Feminisme is wel heel belangrijk voor mij. Ik ben een vrouw en vrouw zijn heeft bepaalde zaken met zich meegebracht waartegen ik mij vroeger rebels heb verzet. Door in feminisme te rollen, ben ik daar wat zachter in geworden, omdat ik het structurele van zaken ben beginnen zien. Volgens mij zijn mannen zich er ook van bewust dat zij in een structuur zitten met bepaalde privileges. Door zelf wit te zijn, heb ik dat ook wel gevoeld. Ik denk dat het allemaal start vanuit een open houding, waarbij je beseft dat je zelf niet alles weet en openstaat voor de verhalen van andere mensen. Daar is ook heel mijn praktijk rond gebouwd. Ik wou nooit de kunstenaar zijn die zegt hoe nu allemaal in elkaar zit, ik ga liever in gesprek. Dat hoeft niet per se met woorden te zijn, het kan ook met non-verbale communicatie. Mijn voorstelling speaking points gaat bijvoorbeeld vooral over bij elkaar komen en elkaar lezen. Bij Moving Ground proberen we verder ook altijd te vertrekken vanuit een evenwaardig standpunt. Veel mensen tonen bijvoorbeeld weinig interesse in een voorstelling met mensen in een rolstoel of ze denken dat mensen in een rolstoel niet kunnen dansen, maar vanuit zo’n uitgangspunt wil ik niet werken. Eén van mijn moto’s luidt dan ook ‘once you accept your limits, you go beyond them’.
“Veel mensen denken dat mensen in een rolstoel niet kunnen dansen, maar vanuit zo’n uitgangspunt wil ik niet werken.
Ben je zelf al eens gebotst op barrières in de danswereld wat betreft feminisme?
Bij Moving Ground willen we de typische genderrollen wel wat doorbreken, maar we merken dat veel mensen daar toch ook wel op botsen. Als ik bijvoorbeeld vraag aan mannen om hun kwetsbaarheid te tonen, zie ik dat ze daar wel moeite mee hebben. Ze vragen dan waarom het nodig is hun emoties te tonen. Iedereen is opgegroeid in een ander kader, veel mannen zijn opgegroeid met het idee dat ze een sterke rots in de branding moeten zijn en zich net niet te kwetsbaar mogen opstellen. Ik kan hen daar ook wel in volgen. Je mag je best een mannelijke man voelen, zolang je dit maar niet als norm opdringt voor iedereen. Als jij je daar het best bij voelt om je eerder niet kwetsbaar op te stellen en een steun wil zijn voor iedereen, ‘be my guest’, zolang je daar maar gelukkig van wordt.
Er bestaan verder ook wel typische verwachtingen van een danseres dat ze aan de schoonheidsidealen voldoet, maar de hele tijd op hoge hakken lopen en make-up dragen past echt niet bij mij. Ik gebruik wel wat make-up, maar over het algemeen is die vrij naturel. Ik heb wel wat vriendinnen die met fashion en appearence bezig zijn, maar ik voel me net goed in mijn sloppy clothes.
“Sommige mannen groeiden op met het idee dat ze een sterke rots in de branding moeten zijn en dat ze zich niet te kwetsbaar mogen opstellen. Ik kan hen daar wel in volgen.
Komt die druk dan verder vanuit de danswereld zelf?
Ik denk niet dat dat uit de danswereld zelf komt. Ik doe wel eerder aan hedendaagse dans, wat al een zekere genderneutraliteit bevat. Veel hedendaagse dansers en danseressen zijn krachtig, maar tegelijkertijd ook zacht. Het is niet zo gek dat wij mannen dragen. In de dansstijlen die ik vroeger vaker deed, zoals cabaret, gaat het natuurlijk wel meer om vrouwelijk dansen. Het is eigen aan de dansstijl denk ik. In de klassieke school ga je wel nog steeds in die typische genderrollen geduwd worden. Grappig, want ballet heeft het vooroordeel dat het voor homomannen is, wat ook weer niet waar is. Ik ken niet zo heel veel mannelijke dansers die homo zijn. Er zijn er ook heel veel heteromannen, en zij gedragen zich ook weer eerder wat macho.
“Hedendaagse dansers en danseressen zijn krachtig, maar tegelijkertijd ook zacht. Het is niet zo gek dat wij mannen dragen.
Dus die genderrollen hangen dan toch vaak samen met een dansstijl?
Hedendaagse dans is genderneutraal voor mij, maar als je mij als begeleider voor een groep tieners zet, zullen sommige jongens wel zeggen dat ze niet willen dansen als een vrouw. Terwijl ik niet als een vrouw dans. Natuurlijk dans ik wel als een vrouw, want ik ben een vrouw, maar die bewegingen zijn niet mannelijk of vrouwelijk.
“Natuurlijk dans ik wel als een vrouw, want ik ben een vrouw, maar die bewegingen zijn niet mannelijk of vrouwelijk.
Samenvattend wil Moving Ground de vaste structuren doorbreken. Welke raad of welk advies willen jullie tot slot meegeven als organisatie?
We hebben een volledige raad van bestuur die door vrouwen wordt bestuurd. Wat ik merk is dat onze bestuurders, voornamelijk vrouwen van kleur, overpresteren. Als je een vrouw bent, dan word je heel vaak in twijfel getrokken. Dat heb ik zelf de afgelopen jaren ook vaak gemerkt, als ik ging ‘pitchen’. Je wordt anders bekeken, je hebt het gevoel dat je jezelf heel erg moet bewijzen en daardoor ga je ook heel erg hard werken. Dat is ook zo bij onze bestuurders. Ze studeren rechten en willen de wereld veranderen. Mijn grootste advies is: probeer af en toe te chillen, dat is echt oké. Blijf vooral plezier hebben in wat je doet, leg de lat niet te hoog voor jezelf zodat je het plezier er niet in verliest en eraan onder doorgaat. Dat heb ik dus ook al wel gehad, dat ik maar doorging en afstevende op een burn-out. Chill gewoon, geniet, neem wat tijd, het is oké als je het morgen pas doet, uiteindelijk kom je er wel.
“Blijf vooral plezier hebben in wat je doet, leg de lat niet te hoog voor jezelf zodat je het plezier er niet in verliest en eraan onder doorgaat.”